Toungoo periode: 1347 - 1596

Bekijk onze Toungoo Boeddhabeelden

De Toungoo-periode vertegenwoordigt een van de belangrijkste hoofdstukken in de geschiedenis van Burma (het huidige Myanmar) en wordt vaak aangeduid als zijn gouden tijdperk. Deze periode, die bijna 250 jaar besloeg, zag de opkomst van het Toungoo-koninkrijk, dat een groot deel van Burma verenigde en zijn invloed uitbreidde over Zuidoost-Azië. Bekend om zijn politieke en culturele consolidatie, introduceerde het Toungoo-tijdperk unieke stijlen in kunst en beeldhouwkunst, waarin verschillende artistieke tradities werden samengebracht tot iets typisch Birmaans. De Boeddhabeelden die in deze tijd werden gemaakt, worden gewaardeerd om hun schoonheid, symboliek en verfijnde vakmanschap en belichamen een mix van inheemse en externe invloeden die de complexe culturele landschap van Burma weerspiegelen.

Geschiedenis

De Toungoo-dynastie, gesticht door koning Mingyi Nyo, ontstond uit de politieke versnippering na de val van het Pagan-koninkrijk. Toen het Pagan-koninkrijk in 1287 viel, was Birma kwetsbaar voor buitenlandse invasies, met name door Chinese en Tai-troepen. Gedurende meerdere decennia streden verschillende regio's voor onafhankelijkheid, en onder deze omstandigheden begon het Toungoo-koninkrijk zijn opmars en verenigde uiteindelijk grote delen van de Birmese gebieden.

Onder het bewind van koning Tabinshwehti en zijn opvolger koning Bayinnaung breidde het Toungoo-koninkrijk zijn invloed uit en vestigde controle over naburige regio's. Met de verplaatsing van de hoofdstad naar Hansavadi, de voormalige hoofdstad van het Mon-koninkrijk, namen de Toungoo-heersers Mon-, Shan- en traditionele Birmese kunststijlen over en verenigden deze. Deze periode bracht grote vooruitgangen in architectuur, literatuur en vooral religieuze kunst, waarbij Boeddhabeelden centraal stonden, die het geloof en de macht en eenheid van de Toungoo-dynastie symboliseerden.

Kenmerken van Toungoo Boeddhabeelden

Boeddha-beelden uit de Toungoo-periode worden gekenmerkt door unieke eigenschappen die ze onderscheiden van die uit eerdere en latere periodes. Deze beelden weerspiegelen de invloed van Mon- en Shan-kunst en dragen de kenmerken van traditionele Birmese stijl-elementen. Hier zijn enkele kenmerkende eigenschappen van de Toungoo-Boeddha-beelden:

1. Gezichtskenmerken: De gezichten van de Toungoo-Boeddha-beelden zijn merkbaar ronder geworden, met een zachtere en meer meditatieve uitdrukking. In tegenstelling tot de langwerpige, serene gezichten uit de Pagan-periode, brengen de Toungoo-Boeddha-beelden een introspectievere houding over, die vrede en medeleven symboliseert. De gezichtsstructuur belichaamt een vollere, aardse aanwezigheid, waardoor het beeld van de Boeddha dichter bij de mensen komt.
2. Lichaam en Houding: De lichamen van Toungoo-Boeddha-beelden zijn doorgaans robuuster en gespierder, vaak plomp in vergelijking met eerdere, slanker weergegeven beelden. Deze fysieke vorm kan overvloed, stabiliteit en de dynastieke kracht symboliseren die het Toungoo-koninkrijk wilde uitstralen. De breedgeschouderde beelden staan of zitten in waardige houdingen, die zowel fysieke als spirituele kracht uitstralen.
3. Hoofd- en Halo-ontwerp: Een van de opvallendste kenmerken van Toungoo-Boeddha-beelden is het ontwerp van het hoofd en de halo. Het hoofd is over het algemeen groter, met een uitgesproken ushnisha (de craniale uitsteeksel dat verlichting symboliseert). Dit is iets naar de bovenkant van het hoofd verschoven, wat een gevoel van verhoogd spiritueel bewustzijn geeft. Aanvankelijk lotusbladvormig, evolueerde de halo naar een knopvormige lotus, die puurheid en verlichting symboliseert. Geplaatst als een kroon weerspiegelt het een aanzienlijke Shan-invloed.
4. Mudra's (Handgebaren): Veel Toungoo-Boeddha-beelden tonen de Boeddha met de rechterhand in de Bhumisparsha mudra of "aardebevoegingsgeste", waarbij de hand de aarde aanraakt. In de Toungoo-weergaven zijn de vingers echter korter en liggen ze op het scheenbeen in plaats van de grond direct aan te raken, wat een subtiele verschuiving in de symbolische vertelling vertegenwoordigt. De Bhumisparsha mudra betekent het moment van verlichting van de Boeddha, waarbij de aarde wordt opgeroepen om zijn prestatie te getuigen.
5. Basis en Lotusbloemen: De basis van Toungoo-Boeddha-beelden heeft vaak een dikke, gelaagde voetsteun versierd met lotusbloemen—een kenmerk van de Birmese kunst. De lotus, een symbool van puurheid en spiritueel ontwaken, herinnert ons aan de leer van de Boeddha. De dikke lotusbasis, intricately bewerkt, ondersteunt niet alleen het beeld, maar voegt ook een gevoel van grandeur toe, waarbij de figuur wordt verankerd in een tastbaar symbool van verlichting.

Invloeden en Evolutie

De Toungoo-periode zag een unieke fusie van invloeden door de politieke uitbreiding van de dynastie en de verhuizing van de hoofdstad naar Hansavadi. De artistieke stijlen van de Mon en Shan werden in de Toungoo-stijl geïntegreerd, wat resulteerde in een hybride esthetiek die geworteld is in de Birmese traditie en openstaat voor externe invloeden.

• Mon Invloed: Het Mon-volk, met een geschiedenis van kunst en architectuur die eeuwen teruggaat, bracht complexe details en elegantie in de Toungoo-kunststijl. Mon-kunst wordt vaak gekenmerkt door gedetailleerde, ingewikkelde houtsnijwerken en zachtere, afgeronde kenmerken, die beide hun weg vonden in Toungoo-Boeddha-standbeelden.
• Shan (Tai Yai) Invloed: De mensen in de noordoostelijke regio's droegen hun eigen stijlen bij aan de kunst van de Toungoo-periode. Shan-esthetiek beïnvloedde sterk de lotusknopvormige halo en het prominente hoofddeksel van de Boeddha-standbeelden. Deze fusie creëerde standbeelden die er regal en goddelijk uitzagen, met de nadruk op zowel de goddelijkheid als de menselijkheid van de Boeddha.
• Afname van de Indiase invloed: Terwijl de Indiase kunst, vooral uit de Pala-Sena-periode, eeuwenlang een aanzienlijke invloed had op de Birmese kunst, begon de impact ervan tijdens de Toungoo-periode af te nemen. In plaats daarvan verschuift de focus naar het creëren van een duidelijk Birmese stijl die de spirituele essentie van het Boeddhisme eert, terwijl het ook de kracht en eenheid van het Toungoo-koninkrijk belichaamt.

Belang van Toungoo-Boeddha-standbeelden

De artistieke prestaties van de Toungoo-periode speelden een cruciale rol in het vormen van de toekomst van de Birmese kunst. De beelden uit deze periode legden de basis voor de stijlen en technieken die latere dynastieën, zoals de Konbaung-periode, zouden beïnvloeden. De kenmerkende benadering van Buddha-beelden in de Toungoo-periode is een blijvend symbool van Birma's gouden eeuw, die ons herinnert aan een tijd waarin kunst, geloof en bestuur diep met elkaar verweven waren.

Toungoo-Buddha-beelden blijven verzamelaars, historici en spirituele beoefenaars boeien door hun diepgaande schoonheid en gelaagde historische betekenis. Deze beelden zijn meer dan decoratieve objecten; ze zijn artefacten die het verhaal vertellen van Birma's veerkracht, culturele identiteit en eerbied voor de leerstellingen van de Boeddha. Het bestuderen en waarderen van deze sculpturen biedt inzicht in een levendige periode van de geschiedenis van Zuidoost-Azië, waarin kunstzinnigheid harmonieus bloeide samen met geloof en politieke macht.

Toungoo-Buddha-beelden worden niet alleen gewaardeerd om hun religieuze betekenis, maar ook als historische artefacten. Als stukken die spirituele eerbied, politieke symboliek en artistieke meesterlijkheid belichamen, bieden ze een venster naar het verleden. De inspanningen voor het behoud van deze beelden zijn cruciaal voor het behoud van dit culturele erfgoed, waardoor toekomstige generaties de schoonheid en geschiedenis van Birma's artistieke erfenis kunnen ervaren. Verzamelaars, musea en culturele organisaties spelen een sleutelrol in het behoud van deze artefacten en het waarborgen dat hun historische waarde wordt erkend en geëerd.

Het bestuderen van de unieke kenmerken van Toungoo-Buddha-beelden geeft ons een dieper inzicht in het tijdperk dat ze heeft voortgebracht – een tijd van artistieke samenwerking, culturele fusie en spirituele toewijding. Deze werken staan als getuigenissen van de vaardigheden en creativiteit van Birmese ambachtslieden en de blijvende aantrekkingskracht van boeddhistische kunst, die blijft inspireren en verheffen.